Forts of Chhatrapati Shivaji Maharaj included in UNESCO: या बातमीने प्रत्येक भारतीयाला अभिमान वाटला आहे. छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या जीवनाशी आणि स्वातंत्र्यलढ्याशी संबंधित १२ ऐतिहासिक किल्ल्यांचा आता युनेस्कोच्या जागतिक वारसा स्थळांमध्ये समावेश करण्यात आला आहे.

युनेस्कोच्या जागतिक वारसा स्थळांमध्ये समावेश किल्ले-
यापैकी ११ किल्ले महाराष्ट्रात आणि एक तामिळनाडूतील जिंजी येथे आहे. हे केवळ दगडी इमारती नाहीत तर मुघल आणि परदेशी लोकांसमोर झुकण्यास नकार देणाऱ्या हिंदवी स्वराज्याच्या धैर्याचे, दूरदृष्टीचे आणि आत्मविश्वासाचे प्रतीक आहेत. या १२ किल्ल्यांमध्ये रायगड, राजगड, प्रतापगड, पन्हाळा, शिवनेरी, लोहगड, साल्हेर, सिंधुदुर्ग, विजयदुर्ग, सुवर्णदुर्ग, खांडेरी आणि जिंजी किल्ला यांचा समावेश आहे.
युनेस्कोमध्ये समाविष्ट किल्ल्यांची माहिती-
१) रायगड-
रायगड हा छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या स्वराज्याची राजधानी होता.
हा किल्ला गिरीदुर्ग प्रकारात मोडतो.
या किल्ल्यावर मानवनिर्मित तटबंदी आहे.
२) राजगड-
राजगड हा मराठा साम्राज्याची पहिली राजधानी होता.
हा किल्ला डोंगर आणि दऱ्यांच्या कुशीत वसलेला आहे.
येथे अनेक ऐतिहासिक वास्तू आणि अवशेष आहेत.
3. प्रतापगड-
प्रतापगड किल्ला अफजल खान वधाच्या लढाईसाठी प्रसिद्ध आहे.
हा किल्ला छत्रपती शिवाजी महाराजांनी बांधला आहे.
येथून निसर्गाचे विहंगम दृश्य दिसते.
4. पन्हाळा-
पन्हाळा किल्ला कोल्हापूर शहराच्या जवळ आहे.
हा किल्ला मराठा साम्राज्याच्या इतिहासातील एक महत्वाचा किल्ला आहे.
येथे अनेक ऐतिहासिक इमारती आणि दरवाजे आहेत.
5. शिवनेरी-
शिवनेरी किल्ला छत्रपती शिवाजी महाराजांचे जन्मस्थान आहे.
हा किल्ला महाराष्ट्रातील एक महत्वाचा किल्ला आहे.
येथे शिवाजी महाराजांच्या बालपणाच्या खुणा आजही दिसतात.
6. लोहगड-
लोहगड किल्ला पुणे जिल्ह्यातील लोणावळ्याजवळ आहे.
हा किल्ला मराठा आणि इंग्रजांच्या युद्धांसाठी प्रसिद्ध आहे.
येथे विंचूकड्याचा डोंगर, व्हिसापूर किल्ला आणि भाजे लेणी आहेत.
7. साल्हेर-
साल्हेर किल्ला नाशिक जिल्ह्यातील आहे.
हा किल्ला मराठा साम्राज्यातील एक महत्वाचा किल्ला होता.
येथे साल्हेर-मुल्हेर किल्ल्यांची जोडी आहे.
8. सिंधुदुर्ग-
सिंधुदुर्ग किल्ला अरबी समुद्रात बांधलेला आहे, हा किल्ला छत्रपती शिवाजी महाराजांनी बांधला, येथे महाराजांची मूर्ती आणि मंदिर आहे.
9. विजयदुर्ग-
विजयदुर्ग किल्ला महाराष्ट्राच्या सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील आहे.
हा किल्ला छत्रपती शिवाजी महाराजांनी बांधला.
या किल्ल्याला पूर्वेकडील जिब्राल्टर म्हणून ओळखले जाते.
10. सुवर्णदुर्ग-
सुवर्णदुर्ग किल्ला महाराष्ट्राच्या रत्नागिरी जिल्ह्यातील हर्णे बंदराजवळ आहे.
हा किल्ला समुद्रात बांधलेला आहे.
11. खांदेरी-
खांदेरी किल्ला मुंबईच्या जवळ आहे.
हा किल्ला मराठा साम्राज्याच्या काळात बांधला गेला.
येथे मजबूत तटबंदी आणि बांधलेली मंदिरे आहेत.
12. जिंजी-
जिंजीचा किल्ला, तमिळनाडूमध्ये आहे. हा किल्ला मराठा साम्राज्याची तिसरी राजधानी म्हणून ओळखला जातो, राजगड आणि रायगड किल्ल्यांनंतर. छत्रपती शिवाजी महाराजांनी १६७७ मध्ये हा किल्ला जिंकला होता.