दररोज रस्त्यांवर कोट्यवधी गाड्या धावत असतात. यापैकी बहुतशा गाड्या पेट्रोल आणि डिझेलवर चालणाऱ्या असतात. या गाड्यांमधून मोठ्या प्रमाणात प्रदूषण होते. त्यामुळेच दिल्लीसारख्या शहरांमध्ये हिवाळ्यात, जेव्हा सूर्यप्रकाश कमी होतो, तेव्हा प्रदूषण आटोक्यात आणण्यासाठी सरकारला “ऑड-ईव्हन” नियम लागू करावा लागतो.
मात्र, हा नियम इलेक्ट्रिक वाहने म्हणजेच ईव्ही आणि सीएनजी गाड्यांवर लागू होत नाही. पण याचा अर्थ असा नाही की या गाड्यांमधून अजिबात प्रदूषण होत नाही. खरं तर, पेट्रोल आणि डिझेल गाड्यांच्या तुलनेत या गाड्यांमधून खूपच कमी प्रदूषण होते.
जर तुम्ही नवीन गाडी खरेदी करण्याचा विचार करत असाल आणि हे जाणून घेऊ इच्छित असाल की इलेक्ट्रिक आणि सीएनजीपैकी कोणती गाडी कमी प्रदूषण करते, तर चला दोन्ही पर्यायांची सविस्तर माहिती पाहूया.
इलेक्ट्रिक वाहनांमुळे प्रदूषण होते का?
इलेक्ट्रिक वाहने सामान्यतः पर्यावरणपूरक मानली जातात. इलेक्ट्रिक वाहने धावताना धूर सोडत नाहीत. अशा परिस्थितीत, बरेच लोक असा विश्वास करतात की इलेक्ट्रिक वाहने अजिबात प्रदूषण करत नाहीत. परंतु हे संपूर्ण सत्य नाही. आम्ही तुम्हाला सांगतो की इलेक्ट्रिक वाहनांच्या बॅटरीमध्ये लिथियम कोबाल्ट आणि निकेल सारखी खनिजे वापरली जातात. या खनिजांच्या उत्खननाचा पर्यावरणावर गंभीर परिणाम होतो.
परंतु जर आपण रस्त्यावर धावण्याबद्दल बोललो तर इलेक्ट्रिक वाहनांमध्ये टेल पाईप उत्सर्जन होत नाही. म्हणजेच, धूर उत्सर्जित होत नाही, कार्बन डायऑक्साइड नाही, नायट्रोजन ऑक्साईड नाही किंवा कणयुक्त पदार्थांसारखे हानिकारक कण नाहीत.
सीएनजी वाहन किती प्रदूषण करतात?
सीएनजी वाहनांबाबत बोलायचं झालं तर, हे वाहन पेट्रोल आणि डिझेलच्या तुलनेत खूपच कमी प्रदूषण करतात. या वाहनांमधून कार्बन मोनोऑक्साइड आणि पार्टिक्युलेट मॅटर (सूक्ष्म धूलिकण) उत्सर्जित होतात, पण त्यांच्या प्रमाणात खूपच घट असते. मात्र, हे लक्षात घेणे गरजेचे आहे की सीएनजीदेखील पूर्णपणे ग्रीन इंधन नाही. त्याच्या वापरामुळे कार्बन डायऑक्साइड (CO₂) वायू निर्माण होतो.
जास्त प्रदूषण कोण करतं?
प्रदूषणाच्या दृष्टीने दोन्ही प्रकारांची तुलना केल्यास, काही संशोधनांमध्ये हे आढळून आलं आहे की सध्या ईव्ही (इलेक्ट्रिक वाहने) यांच्या तुलनेत सीएनजी कार्स काहीसे कमी प्रदूषण करतात. हे ऐकून थोडंसं आश्चर्य वाटू शकतं, कारण सामान्यतः लोकांना वाटतं की ईव्ही गाड्या जास्त स्वच्छ आणि पर्यावरणपूरक असतात. पण तुलनात्मक पातळीवर पाहिल्यास, या दोघांमधील प्रदूषणाच्या फरकात फार मोठं अंतर नाही.
