आपल्याकडे जशी लक्ष्मीची कथा सांगितली जाते त्याप्रमाणे अलक्ष्मीची देखील कथा आहे. लक्ष्मी नाही म्हणून ती अलक्ष्मी असा त्याचा अर्थ आहे. जे अशुभ आणि वाईट आहे ते प्रथम उदयास येते, त्यानंतर अधिक प्रयत्न करून शुभ आणि चांगले तयार केले जाते असे पद्म पुराणात सांगतिले आहे. म्हणून प्रथम अलक्ष्मीचा उदय होतो, याच अलक्ष्मीची कथा जाणून घेणार आहोत…
अलक्ष्मी आणि लक्ष्मी
देवी अलक्ष्मी आणि देवी लक्ष्मी ह्या दोन्ही भगिनी आहेत. अलक्ष्मी ही लक्ष्मीची मोठी बहीण आहे. अलक्ष्मी ही दुर्दैवाची आणि अशुभतेची देवी मानली जाते, तर लक्ष्मी ही समृद्धी आणि आनंदाची देवी मानली जाते. अलक्ष्मीला दुष्ट लोकांमध्ये राहण्यासाठी पाठवले जाते, जेणेकरून त्यांना दारिद्र्य आणि दुःख मिळेल, तर लक्ष्मी शुभ आणि आनंदाचे प्रतीक आहे. अलक्ष्मीचे वर्णन कुरूप आणि काळी त्वचा असलेली, कावळ्या डोक्याचा झेंडा असलेली असे करतात. अलक्ष्मीला लक्ष्मीच्या पूजेपूर्वी घरातून “काढून टाकणे” आवश्यक मानले जाते, जेणेकरून लक्ष्मीचे आशीर्वाद प्राप्त होतील.

देवी अलक्ष्मी
देवी अलक्ष्मी म्हणजे दुर्लक्षण, दारिद्र्य आणि दुर्दैवाची देवी. ती देवी लक्ष्मीची मोठी बहीण मानली जाते. अलक्ष्मी ही समुद्रमंथनातून बाहेर पडलेल्या अनेक रत्नांपैकी एक होती. काही कथांमध्ये, ती लक्ष्मीच्या आधी बाहेर आली होती. अलक्ष्मीला दुर्दैव, दारिद्र्य आणि रोग यांचे प्रतीक मानले जाते. तिची पूजा करणे म्हणजे या वाईट गोष्टींना दूर ठेवणे, असे मानले जाते. अलक्ष्मीचा अर्थ आहे ‘लक्ष्मी नाही’, म्हणजेच ‘नकारात्मक लक्ष्मी’. काही परंपरेनुसार, अलक्ष्मी ही विश्वाच्या निर्मितीसोबतच अस्तित्वात आली आणि तिची पूजा दुर्दैव आणि दारिद्र्य दूर करण्यासाठी केली जाते. अलक्ष्मीला दुष्ट लोकांमध्ये राहण्यासाठी पाठवले जाते, जेणेकरून त्यांना दारिद्र्य आणि दुःख मिळेल.
दुर्दैव आणि गरिबी
जेथे साफसफाई होत नाही, घरात कलह असतो, लोक मळलेले कपडे घालतात, अशा ठिकाणी ती वास करते आणि लोकांना गरीब करते. अलक्ष्मी ही लक्ष्मीची बहीण असून तिची कथा दुर्दैव आणि गरिबीशी संबंधित आहे. अलक्ष्मी ही वाईट भाग्याची देवी मानली जाते आणि जिथे दुःख, दारिद्र्य, कलह आणि संकट असतात, तिथे तिची उपस्थिती असते. अलक्ष्मी हे दुर्दैव, गरिबी आणि वाईट गोष्टींचे प्रतीक आहे.
(टीप : वरील सर्व माहिती उपलब्ध स्त्रोतावरून देण्यात आलेली आहे. याच्या तथ्यांबद्दल MP मराठी Breaking कोणताही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही.)