EID al-Adha : महाराष्ट्रात ७ जून रोजी साजऱ्या होणाऱ्या बकरी ईद आधी राज्याच्या गोसेवा आयोगाने मोठा निर्णय घेतला आहे. आयोगाने ३ जूनपासून ८ जूनपर्यंत सर्व कृषी उत्पन्न बाजार समित्यांना जनावरांचे बाजार बंद ठेवण्याचे निर्देश दिले आहेत. हा निर्णय प्रामुख्याने जनावरांच्या बेकायदेशीर कत्तलीला आळा घालण्यासाठी घेतला गेला आहे.
महाराष्ट्रात गायी आणि बैलाची हत्या पूर्णतः बंदीस्त आहे आणि त्यांच्या मांसाचे साठवणूक करणेही गुन्हा मानले जाते. या आदेशाअंतर्गत, बाजारात या जनावरांसह मेंढ्या, बकऱ्या आणि म्हशींच्या खरेदी-विक्रीवरही एका आठवड्यासाठी बंदी घालण्यात आली आहे.
बेकायदेशीर कत्तल थांबवण्यासाठी सूचना
गौसेवा आयोगाने २७ मे रोजी सर्व APMC सींना एक परिपत्रक जारी केले होते, ज्यामध्ये असे म्हटले होते की बकरी ईदच्या काळात मोठ्या प्रमाणात जनावरांचा बळी दिला जात असल्याने, गोवंश हत्याकांडाच्या घटना रोखण्यासाठी जूनच्या पहिल्या आठवड्यात कोणत्याही गावात पशु बाजार भरवू नयेत.
एका वृत्तानुसार, महाराष्ट्र प्राणी संरक्षण कायद्याअंतर्गत आयोगाने हा आदेश लागू केला आहे, जो राज्यात गोवंश हत्या करण्यास सक्त मनाई करतो. आयोगाचे अध्यक्ष शेखर मुंदडा यांनी स्पष्ट केले, की हा आदेश केवळ एक “सल्ला” आहे आणि त्याचा उद्देश केवळ बेकायदेशीर कत्तल थांबवणे आहे आणि इतर प्राण्यांचा व्यापार कायमचा थांबवणे नाही.
मुस्लिम समाजात नाराजी
मात्र, या निर्णयाचा अनेक समुदायांनी, विशेषतः मुस्लिम समाजाने तीव्र विरोध केला आहे. त्यांनी प्रश्न उपस्थित केला आहे, की अख्ख्या आठवड्यासाठी बाजार बंद करण्याची गरज काय होती, कारण या निर्णयाचा परिणाम केवळ गुरंढोरांवरच नाही तर बकऱ्या, मेंढ्या आणि म्हशींच्या व्यापारावरही होणार आहे.
महाराष्ट्रात एकूण ३०५ प्रमुख आणि ६०३ लघु कृषी उत्पन्न मंडळ समित्या आहेत, ज्या अंतर्गत राज्यातील २९२ पशु बाजार येतात. शेतकरी समुदायासाठी या बाजारपेठा विशेष महत्त्वाच्या आहेत, जिथे ते पावसाळ्याच्या आगमनाने जनावरांची खरेदी करतात, शेतीसाठी जनावरांचा वापर करतात आणि नंतर त्यांच्या देखभाल खर्चामुळे कापणीनंतर त्यांची विक्री करतात.
बकरी ईदच्या काळात, मुस्लिम समुदायाचे लोक जनावरं खरेदी करतात म्हणून या बाजारपेठांमध्ये मेंढ्या, बकऱ्या आणि लहान प्राण्यांची खरेदी वाढते. या आदेशामुळे एका आठवड्यासाठी या सर्व कामांवर बंदी घालण्यात आली आहे, ज्यामुळे व्यावसायिक आणि सामाजिकदृष्ट्या मोठा परिणाम झाला आहे.
गौसेवा आयोगाचे स्पष्टीकरण
या वादाच्या पार्श्वभूमीवर, गौसेवा आयोगाने स्पष्ट केले आहे की त्यांचे उद्दिष्ट फक्त गायी आणि बैलांची बेकायदेशीर कत्तल थांबवणे आहे. आयोगाचा असा विश्वास आहे की जर पशु बाजार खुले राहिले तर ईदच्या वेळी कुर्बानीसाठी जनावरांची विक्री आणि खरेदी वाढेल आणि बेकायदेशीर कत्तलीची शक्यता जास्त असेल.
तथापि, बाजार बंद केल्याने लहान प्राण्यांच्या व्यापारात गुंतलेल्या लोकांच्या उत्पन्नावर विपरीत परिणाम होईल, ज्यासाठी योग्य तोडगा काढणे आवश्यक आहे. राज्य सरकारला सर्व पक्षांच्या संवेदनशीलता लक्षात घेऊन या मुद्द्यावर संतुलित निर्णय घ्यावा लागेल जेणेकरून धार्मिक श्रद्धा आणि कायदा दोघांचाही आदर केला जाईल.
