PCOD म्हणजे काय? जाणून घ्या लक्षणे आणि घरगुती उपाय

PCOD हा एक हार्मोनल विकार आहे जो स्त्रियांच्या अंडाशयावर परिणाम करतो. यामध्ये, अंडाशयात सिस्ट तयार होतात आणि हार्मोन्सचे संतुलन बिघडते. यामुळे मासिक पाळी अनियमित होते.

PCOD हा स्त्रियांमध्ये आढळणारा एक सामान्य पण त्रासदायक विकार आहे. यात हार्मोनल असंतुलनामुळे मासिक पाळी अनियमित होते.

PCOD म्हणजे काय?

PCOD हा एक हार्मोनल विकार आहे जो स्त्रियांच्या अंडाशयांवर परिणाम करतो. यामुळे, अंडाशयात अनेक लहान सिस्ट तयार होतात, ज्यामुळे मासिक पाळी अनियमित होते किंवा पूर्णपणे थांबते. यामुळे स्त्रीबीज तयार होण्याच्या प्रक्रियेत अडथळा येतो आणि मासिक पाळी अनियमित होते. 

PCOD ची लक्षणे

अनियमित मासिक पाळी

PCOD मुळे मासिक पाळी अनियमित किंवा खूप दिवसांनी येते. कधीकधी मासिक पाळी पूर्णपणे थांबते.  मासिक पाळी वेळेवर न येणे किंवा खूप कमी दिवस येणे.

वजन वाढणे

हार्मोनल बदलांमुळे वजन वाढू शकते किंवा वजन नियंत्रणात ठेवणे कठीण होऊ शकते. PCOD मुळे इन्सुलिन प्रतिरोध होतो, ज्यामुळे शरीराला इन्सुलिनचा योग्य प्रकारे वापर करणे कठीण होते. यामुळे रक्तातील साखर वाढते आणि वजन वाढू शकते. PCOD मुळे चयापचय क्रिया कमी होऊ शकते, ज्यामुळे कॅलरीज बर्न करणे अधिक कठीण होते आणि वजन वाढते. 

चेहऱ्यावर आणि शरीरावर जास्त केस येणे

PCOD मध्ये पुरुषी संप्रेरकांचे प्रमाण वाढते, ज्यामुळे चेहऱ्यावर आणि शरीरावर जास्त केस येतात. हे केस साधारणपणे पुरुषांमध्ये जास्त प्रमाणात वाढतात, जसे की ओठांच्या वर, हनुवटीवर, छातीवर, पाठीवर आणि पोटावर. जर तुम्हाला PCOD असेल आणि चेहऱ्यावर किंवा शरीरावर जास्त केस येत असतील तर, डॉक्टरांशी संपर्क साधणे महत्त्वाचे आहे, कारण यामुळे तुमच्या आरोग्यावर परिणाम होऊ शकतो. 

पुरळ (मुरुम)

त्वचेवर जास्त प्रमाणात तेल तयार होऊन मुरुम येऊ शकतात. PCOD मुळे होणाऱ्या त्वचेच्या समस्येमध्ये पुरळ (मुरुम) एक सामान्य लक्षण आहे. PCOD मध्ये, शरीरात हार्मोनल असंतुलन होते, ज्यामुळे त्वचेमध्ये जास्त तेल तयार होते आणि त्यामुळे मुरुमे येतात. PCOD मुळे होणारे मुरुमे सामान्यतः चेहऱ्यावर, पाठीवर आणि छातीवर जास्त प्रमाणात येतात.

वंध्यत्व

PCOD मुळे ओव्हुलेशन (अंडमोचन) मध्ये अडथळा येऊ शकतो, ज्यामुळे गर्भधारणेस त्रास होऊ शकतो.

डोकेदुखी

काही स्त्रियांना PCOD मुळे डोकेदुखीचा त्रास होतो. PCOD मुळे होणारे हार्मोनल बदल डोकेदुखीस कारणीभूत ठरू शकतात. हार्मोनल बदलांमुळे डोकेदुखी होऊ शकते, कधीकधी तीव्र डोकेदुखी किंवा अर्धशिशीचा त्रास होऊ शकतो. 

नैराश्य आणि चिंता

PCOD मुळे मानसिक आरोग्यावरही परिणाम होतो, ज्यामुळे नैराश्य आणि चिंता येऊ शकते. PCOD मुळे होणारे हार्मोनल बदल आणि शारीरिक लक्षणांमुळे मानसिक ताण येऊ शकतो, ज्यामुळे नैराश्य आणि चिंता वाढू शकते. PCOD मध्ये हार्मोनल असंतुलन असते, ज्यामुळे मूड स्विंग आणि चिडचिड होऊ शकते. 

PCOD चे घरगुती उपाय

आहार

फळे, भाज्या, कडधान्ये, आणि प्रथिनयुक्त पदार्थांचा आहारात समावेश करा. पिझ्झा, बर्गर, तळलेले पदार्थ आणि साखर जास्त असलेले पदार्थ खाणे टाळा. शरीराला हायड्रेटेड ठेवण्यासाठी पुरेसे पाणी प्या. पालेभाज्या, फळे आणि संपूर्ण धान्ये यांचे सेवन वाढवून फायबरचे प्रमाण वाढवा, ज्यामुळे पचनक्रिया सुधारते. अक्रोड आणि फ्लेक्ससीड यांसारख्या पदार्थांमध्ये ओमेगा-3 फॅटी ऍसिड भरपूर असते, ज्यामुळे शरीरातील दाह कमी होतो आणि हार्मोन्स संतुलित राहतात.

व्यायाम

दररोज किमान 30 मिनिटे चालणे, धावणे किंवा इतर ऍक्टिव्हिटी करा. योगामुळे तणाव कमी होतो आणि हार्मोन्स संतुलित राहण्यास मदत होते, ज्यामुळे PCOD ची लक्षणे कमी होतात. 

आवळा

आवळा व्हिटॅमिन सी चा एक उत्कृष्ट स्रोत आहे आणि रोगप्रतिकारशक्ती सुधारण्यास मदत करतो. आवळ्यामध्ये अँटीऑक्सिडंट्स आणि अँटी-इंफ्लेमेटरी गुणधर्म असतात, जे शरीरातील हार्मोनल संतुलन पुनर्संचयित करण्यास मदत करतात. आवळा इन्सुलिन संवेदनशीलता सुधारण्यास मदत करतो, ज्यामुळे PCOD असलेल्या महिलांमध्ये रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित ठेवता येते. १ कप पाण्यात अर्धा कप आवळा रस पिळून घ्या आणि नियमितपणे प्या. आवळा पावडर मध किंवा पाण्यात मिसळून घेऊ शकता.

मेथीचे दाणे

मेथीचे दाणे इन्सुलिन प्रतिरोध कमी करण्यास आणि रक्तातील साखर नियंत्रित करण्यास मदत करतात. मेथीचे दाणे PCOD च्या लक्षणांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी एक नैसर्गिक उपाय म्हणून वापरले जातात. ते इन्सुलिन प्रतिरोध कमी करण्यास आणि हार्मोनल पातळी संतुलित करण्यास मदत करतात.1-2 चमचे मेथीचे दाणे रात्री पाण्यात भिजत ठेवा. सकाळी रिकाम्या पोटी हे दाणे चावून खा आणि पाणी प्या. यामुळे इन्सुलिनची पातळी सुधारते, वजन कमी होते व मासिक पाळी सुरळीत होते.

(टीप : वरील सर्व माहिती उपलब्ध स्त्रोतावरून देण्यात आलेली आहे. याच्या तथ्यांबद्दल MP मराठी Breaking कोणताही दावा करीत नाही.)


About Author

Asavari Khedekar Burumbadkar

Other Latest News