हिंदू धर्मात पूजेला खूप महत्त्व आहे. मंदिर असो किंवा घर, सर्व देवी-देवतांची सकाळी आणि संध्याकाळी पूजा केली जाते. त्यानंतर, शेवटी आरती केली जाते. सर्व धार्मिक स्थळांमध्ये आरतीला खूप महत्त्व आहे. कोणताही धार्मिक विधी आरतीशिवाय पूर्ण मानला जात नाही. आज आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत की आरतीशिवाय कोणताही धार्मिक विधी पूर्ण का मानला जात नाही, त्याची आवश्यकता काय आहे आणि ती का केली जाते? जर ती केली नाही तर काय होईल? जाणून घेऊया…
आरतीचे महत्त्व
आरतीशिवाय पूजा अपूर्ण मानली जाते, कारण ती उपासनेचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. आरती म्हणजे देवाला दिलेली आर्त हाक, जी भक्तीभावाने आणि श्रद्धेने केली जाते. आरती केल्याने देव प्रसन्न होतो, असे मानले जाते आणि त्यामुळे पूजा पूर्ण मानली जाते. आरती ही देवाची आराधना करण्याची एक पद्धत आहे. आरती केल्याने देव प्रसन्न होतो आणि भक्तांच्या मनोकामना पूर्ण होतात. आरती ही पूजेची सांगता मानली जाते. त्यामुळे, आरतीशिवाय पूजा अपूर्ण मानली जाते. आरती ही देवाला अर्पण केलेले प्रेम आणि भक्तीचे प्रतीक आहे. आरती केल्याने घरात सकारात्मक ऊर्जा निर्माण होते आणि नकारात्मक शक्ती दूर होतात. आरतीमुळे मन शांत आणि प्रसन्न होते.
पुराणांमध्ये उल्लेख आढळतो
स्कंद पुराण, पद्म पुराण आणि भागवत पुराण यासारख्या धर्मग्रंथांमध्ये आरतीला देवाच्या सेवेचे एक उत्कृष्ट रूप म्हणून वर्णन केले आहे. पूजेच्या शेवटी केलेली आरती देवाची उपस्थिती स्थिर करते आणि भक्तांचे मन शुद्ध करते असे मानले जाते. श्रद्धेनुसार, आरतीशिवाय पूजा अपूर्ण मानली जाते. आरतीशिवाय कोणतीही पूजा पूर्ण मानली जात नाही, कारण आरती ही पूजेचा एक आवश्यक भाग आहे. आरती म्हणजे देवाला प्रकाश दाखवून, त्याची स्तुती करणे. पुराणांमध्ये आरतीचे महत्त्व सांगितले आहे. आरती केल्याने तुमच्या जीवनातील अंधार दूर होतो आणि प्रकाश येतो. आरतीमधील दिवा हे ज्ञानाचे प्रतीक आहे. ते अज्ञानाचा नाश करून, आपल्याला योग्य मार्ग दाखवते. आरती केल्याने देव-देवता प्रसन्न होतात आणि भक्तांच्या सर्व इच्छा पूर्ण करतात.
आरतीचा अर्थ
आरती करताना देवाभोवती दिवा फिरवला जातो, त्याला प्रदक्षिणा म्हणतात. प्रदक्षिणा म्हणजे देवाला शरण जाणे आणि त्याच्या चरणी लीन होणे. आरतीनंतर देवाला नैवेद्य दाखवला जातो. नैवेद्य म्हणजे देवाला अर्पण केलेला प्रसाद, जो भक्तांना मिळतो. आरतीनंतर, पूजेमध्ये काही चूक झाली असल्यास, देवाला क्षमा करण्याची प्रार्थना केली जाते.
आरती करण्याची योग्य पद्धत
- आरतीसाठी स्वच्छ दिवा (निरांजन), कापूर, उदबत्ती, फुले, इत्यादी साहित्य तयार ठेवा.
- आरती करताना नेहमी उभे राहावे.
- आरती करताना देवाच्या मूर्तीसमोर किंवा फोटोसमोर दिवा किंवा निरांजन ओवाळावे.
- आरती झाल्यावर देवाला नैवेद्य दाखवावा आणि नमस्कार करावा.
- आरतीनंतर देवाला नमस्कार करून, आपल्या मनोकामना व्यक्त करा.
(टीप : वरील सर्व माहिती उपलब्ध स्त्रोतावरून देण्यात आलेली आहे. याच्या तथ्यांबद्दल MP मराठी Breaking कोणताही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही.)
