निरोगी जीवनशैलीवर अनेक घटक अवलंबून असतात. त्यापैकी एक म्हणजे पुरेशी झोप, तीही रात्रीची. रात्री उशिरापर्यंत काम केल्याने अनेक गंभीर आजार होण्याची शक्यता वाढू शकते, जसे की हृदयविकार, मधुमेहाचा धोका, आणि नैराश्य. याव्यतिरिक्त, रात्रीच्या कामामुळे झोप कमी होते, ज्यामुळे दिवसभर थकवा आणि नैराश्य जाणवण्याची शक्यता असते.
हृदयविकार
रात्रीच्या कामामुळे ताण वाढतो, ज्यामुळे हृदयावर ताण येतो आणि हृदयविकाराचा धोका वाढतो. रात्रीच्या शिफ्टमध्ये काम करणे आणि अपुरी झोप घेणे हे हृदयविकारांसाठी हानिकारक असू शकते. झोपेच्या अभावामुळे रक्तदाब वाढू शकतो, चयापचय क्रिया बिघडू शकते आणि जळजळ वाढू शकते, ज्यामुळे हृदयविकार आणि रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगांचा धोका वाढू शकतो. झोपेच्या अभावामुळे हृदयविकाराचा झटका आणि स्ट्रोक होण्याचा धोका वाढतो.
मधुमेह
रात्रीच्या कामामुळे आहारात बदल होऊ शकतो, ज्यामुळे रक्तातील साखरेची पातळी वाढू शकते आणि मधुमेहाचा धोका वाढतो. रात्रीच्या शिफ्टमुळे शरीराची नैसर्गिक झोपेची प्रक्रिया बिघडते, ज्यामुळे रक्तातील साखरेचे नियंत्रण बिघडते. झोपेच्या अभावाने शरीरातील इंसुलिन प्रतिरोध वाढू शकतो. इंसुलिन प्रतिरोध म्हणजे शरीर रक्तातील साखरेचे व्यवस्थापन करण्यासाठी इन्सुलिनचा पुरेसा वापर करू शकत नाही, ज्यामुळे रक्तातील साखरेची पातळी वाढते. नैराश्य
रात्रीच्या कामामुळे झोप कमी होते, ज्यामुळे दिवसभर थकवा आणि नैराश्य जाणवण्याची शक्यता असते. झोपेच्या कमतरतेमुळे नैराश्याची लक्षणे वाढू शकतात, आणि रात्रीच्या शिफ्टमुळे झोपण्याच्या सवयी बिघडतात. झोप कमी झाल्यास नैराश्याची लक्षणे वाढू शकतात, जसे की नकारात्मक विचार, चिडचिड आणि उर्जेची कमतरता. झोपेच्या कमतरतेमुळे नैराश्याची लक्षणे वाढू शकतात, ज्यामुळे आत्महत्येचा विचार देखील येऊ शकतो.
थायरॉईड
रात्रीच्या कामामुळे थायरॉईड ग्रंथीच्या कामावर परिणाम होऊ शकतो. रात्रीच्या शिफ्टमध्ये काम करणे आणि झोपेचा अभाव थायरॉईडच्या कार्यावर नकारात्मक परिणाम करू शकतो, ज्यामुळे थायरॉईड संबंधित समस्यांचा धोका वाढू शकतो. रात्रीच्या शिफ्टमुळे झोपेची चक्रे विस्कळीत होतात, ज्यामुळे थायरॉईड हार्मोन्सच्या नियमित उत्पादनावर परिणाम होतो. झोपेची कमतरता थायरॉईड ग्रंथीच्या कार्यावर परिणाम करू शकते. जास्त वेळ जागे राहिल्याने थायरॉईड ग्रंथीला अधिक काम करावे लागते, ज्यामुळे थकवा आणि इतर समस्या येतात.
शारीरिक आरोग्य
रात्रीच्या शिफ्टमध्ये काम करणे आणि पुरेशी झोप न घेणे हे शारीरिक आरोग्यासाठी हानिकारक ठरू शकते. झोप कमी झाल्यास, शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यावर अनेक नकारात्मक परिणाम होऊ शकतात, जसे की रोगप्रतिकारशक्ती कमी होणे, हृदयविकार, मधुमेह आणि लठ्ठपणाचा धोका वाढणे. पुरेशी झोप न मिळाल्यास, रोगप्रतिकारशक्ती कमकुवत होते आणि शरीराला आजार होण्याची शक्यता वाढते.
रात्रीच्या शिफ्टमध्ये काम करताना काय करावे
- रात्रीच्या शिफ्टमध्ये काम करत असतानाही झोपण्याच्या वेळेचे नियम पाळा आणि नियमित झोपेचे वेळापत्रक ठेवा.
- दररोज किमान 7-8 तास झोप घेणे आवश्यक आहे.
- संतुलित आणि पौष्टिक आहार घ्या, विशेषत: रात्रीच्या शिफ्टमध्ये काम करत असल्यास.
- नियमित व्यायाम करा, ज्यामुळे शरीर निरोगी राहील.
- रात्रीच्या शिफ्टमध्ये काम करताना जास्त वेळ जागे राहिल्यास, त्याचे दुष्परिणाम होऊ शकतात, त्यामुळे थोडा वेळ झोपून घ्या किंवा थोडा वेळ विश्रांती घ्या.
(टीप : वरील सर्व माहिती उपलब्ध स्त्रोतावरून देण्यात आलेली आहे. याच्या तथ्यांबद्दल MP मराठी Breaking कोणताही दावा करीत नाही.)
